กระทู้-13511 : parallel กับ convergent ต่างกันอย่างไรครับ?

Home » Board » อื่นๆ

parallel กับ convergent ต่างกันอย่างไรครับ?

เท่าที่ทราบ มันคือกรณีที่สิ่งมีชีวิตสองกลุ่ม (หรือมากกว่านั้น)  เกิดวิวัฒนาการจนมีลักษณะภายนอกคล้ายกัน ทั้งๆ ที่มีพันธุกรรมห่างไกลกัน? แล้วมันมีข้อจำแนกอย่างไรครับ?
เช่นกรณี
นกแอ่น (Swift)  กับนกนางแอ่น (Swallow)  
นกฮัมมิงเบิร์ด กับ นกกินปลี
แบดเจอร์ กับ ทัสมาเนียนเดวิล
กระรอกบิน กับ ชูการ์กลัยเดอร์
Brachiosaurus กับ ยีราฟ
ฉลาม กับ โลมา ฯลฯ

คู่ไหนบ้างที่ถือเป็น parallel  และคู่ไหนที่จัดเป็น convergent ครับ?
snakeeater approve [ 12 ธ.ค. 2552 11:27:41 ]
ความคิดเห็นที่: 1
All convergent!!
Parallel case can see in Lake Malawi and Tankanyika Cichlids= same pattern of evolution from same monophyletic root.
waterpanda [ 13 ธ.ค. 2552 01:58:44 ]
ความคิดเห็นที่: 2
ขอเสริมคุณพี่ waterpanda นะครับ

Parallel evolution คือ การที่สิ่งมีชิวิตสองชนิดที่มาจากบรรพบุรุษเดียวกัน แล้วแยกกันไปอยู่สถานที่ต่างกัน  แต่ว่ามีลักษณะทางสิ่งแวดล้อมที่คล้ายๆ กัน ทำให้มีการวิัวัฒนาการไปทางเดียวกัน ตัวอย่างเช่นที่ท่านพี่ได้ยกไว้ คือพวกปลาหมอสีหลายชนิดในทะเลสาบหลายแห่งในแอฟริกา ตอนนี้มีการศึกษาทางดีเอ็นเอ แล้วเขาสรุปกันแล้วว่ามันมากจากบรรพบุรุษเดียวกันที่มาจากทะเล  แต่วิวัฒนาการแยกกันออกไป  และสิ่งที่มีอิทธิพลอย่างมากในการทำให้เกิดวิัวัฒนาการแบบก้าวกระโดดเพราะว่าปลาพยายามเข้าไปอยู่ในแหล่งที่อยู่อาศัย (niche) ที่เหมาะสมของมันเพื่อที่จะไม่ได้แย่งอาหารกันกิน

Convergent evolution เกิดจากสิ่งมีชีวิตที่ไม่ได้มีบรรพบุรุษร่วมกัน  แต่ถูกสภาพแวดล้อมบังคับให้มันเกิดวิัวัฒนาการไปในทางเดียวกัน ทำให้เกิดลักษณะที่เหมือนๆ  กัน ตามตัวอย่างทั้งหมดที่คุณยกมา ทีนี้จะชี้ให้เห็นคู่ฉลามกับโลมาแล้วกัน ว่าทั้งคู่มีรูปร่างแบบทรงกระสวย มีครีบที่ขนายกับลำตัว  และมีสีของลำตัวด้านบนเข้มกว่าด้านท้อง ทั้งนี้ทั้งคู่้เป็นสัตว์คนละกลุ่ม (ฉลามเป็นปลา ขณะที่โลมาเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม)  แต่เนื่องจากทั้งคู่ต้องอาศัยในเขตทะเลเปิด (oceanic)  และเป็นผู้ล่า จึงต้องว่ายน้ำเร็ว (ต้องมีลำตัวแบบกระสวย)  และมีสีที่กลมกลืนกับท้องทะเล เป็นต้น
สมหมาย approve [ 13 ธ.ค. 2552 06:20:49 ]
ความคิดเห็นที่: 3
เคยได้ยินบาง Text  กล่าวว่า กรณี  แบดเจอร์ กับ ทัสมาเนียนเดวิล  แล้วก็ กระรอกบิน กับ ชูการ์กลัยเดอร์  เป็น Parallel evolution ไม่แน่ใจว่าเข้าข่ายเดียวกับปลาหมอสีหรือเปล่า?
...แก้ไขเมื่อ 13 ธ.ค. 2552 10:09:08
snakeeater approve [ 13 ธ.ค. 2552 09:33:42 ]
ความคิดเห็นที่: 4
เคยได้ยินบาง Text  กล่าวว่า กรณี  แบดเจอร์ กับ ทัสมาเนียนเดวิล  แล้วก็ กระรอกบิน กับ ชูการ์กลัยเดอร์  เป็น Parallel evolution ไม่แน่ใจว่าเข้าข่ายเดียวกับปลาหมอสีหรือเปล่า

อย่าหาว่าผมตำหนิเลยนะครับ ลอง google ดูหน้าตา และกลุ่มของเจ้าตัวคู่่กรณีที่อ้างสักนิดก่อนจะถามได้หรือเปล่าครับ แล้วคุณจะหายสงสัยไปเยอะเลย

กรณี แบดเจอร์กับ แทสมาเนียนดีวิล มันคนอยู่กันคนละอันดับ (order) กันเลย ห่างกันมากเกินไปที่จะถือว่าเป็น Parallel ขอรับ

ยิ่งกระรอกบินกับตัว ชูการ์ไกลเดอร์ยิ่งแล้วใหญ่ ชูการ์ไกล์เดอร์เป็นพวกมีหน้าท้องแบบเดียวกับจิ้งโจ้ ในขณะที่กระรอกบินเป็นกลุ่มที่มีรก ห่างกันมากกว่าคู่แรกอีกขอรับ
สมหมาย approve [ 13 ธ.ค. 2552 10:05:32 ]
ความคิดเห็นที่: 5
ขอบคุณสำหรับข้อมูลจากคุณสมหมายครับ
snakeeater approve [ 13 ธ.ค. 2552 10:21:00 ]
ความคิดเห็นที่: 6
Leopard vs. Jargour is also Parallel E.
waterpanda [ 13 ธ.ค. 2552 10:36:28 ]
ความคิดเห็นที่: 7
: waterpanda
Leopard vs. Jargour is also Parallel E.

......
(Prionailurus bengalensis)

(Leopardus tigrinus)
...แก้ไขเมื่อ 13 ธ.ค. 2552 12:33:37
snakeeater approve [ 13 ธ.ค. 2552 12:33:01 ]
OthersPics_reply_148026.jpg
ความคิดเห็นที่: 8
ในอาณาจักรพืชก็มีลักษณะการวิวัฒนาการแบบคู่ขนานเช่นกันครับยกตัวอย่างให้ดูซักแบบหนึ่งแล้วกัน

อย่างในรูปนี้ คิดว่าเพื่อนๆ  ส่วนใหญ่ก็จะรู้จักกันดีว่าคือพวก "ต้นกระบองเพชร" ชนิดหนึ่ง

ในธรรมชาติพืชพรรณพวกนี้พบในเขตแห้งแล้งของทวีปอเมริกา

ในทางพฤกษศาสตร์เขาจัดจำแนกพรรณไม้กลุ่มนี้ไว้ใน "วงศ์กระบองเพชร" (Cactaceae)

ซึ่ง พืชวงศ์นี้ส่วนใหญ่ก็คือมีลำต้นอวบน้ำ รูปทรงเป็นหัวกลมๆ  หรือเป็นลำสูง

 และวิวัฒนาการลดรูปใบจนหายไป  แต่มีหนามแทนเพื่อป้องกันการคายน้ำ  และแสงแดดร้อนแรง

ทั้งนี้เพื่อให้สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ในสภาพแวดล้อมที่แห้งแล้งทุรกันดารได้
Dyckia approve [ 13 ธ.ค. 2552 12:45:33 ]
OthersPics_reply_148027.jpg
ความคิดเห็นที่: 9
ส่วนต้นนี้เผินๆ  อาจดูคล้ายกัน  แต่ที่จริงเป็นไม้อวบน้ำในวงศ์สลัดได (Euphorbiaceae)

ที่ไม่ได้เป็นญาติใดๆ  กับพืชวงศ์กระบองเพชรเลยแม้ แต่น้อย โดยพบขึ้นอยู่ในพื้นที่แห้งแล้งของทวีปแอฟริกา

จะเห็นว่าต่างก็วิวัฒนาการจนมีรูปร่างละม้ายคล้ายคลึงกันเพราะสภาพแวดล้อมครับ
Dyckia approve [ 13 ธ.ค. 2552 12:49:27 ]
ความคิดเห็นที่: 10
แผนภาพนี้สรุปได้ดีทีเดียวครับ



Papini, M. R. (2002). Pattern and process in the evolution of learning. Psychological Review, 109, 186-201. doi: 10.1037/0033-295X.109.1.186
jojosan approve [ 13 ธ.ค. 2552 14:51:59 ]
ความคิดเห็นที่: 11
กรณี พังพอน กับ เฟอเรต หรือ หมาป่า กับ ไฮยีน่าเข้าข่าย Parallel หรือเปล่าครับ?
สัตว์ในอันดับเดียวกัน  แต่ต่างวงศ์กัน? มีรูปร่างคล้ายกัน
...แก้ไขเมื่อ 13 ธ.ค. 2552 14:54:48
snakeeater approve [ 13 ธ.ค. 2552 14:54:02 ]
ความคิดเห็นที่: 12
: jojosan
แผนภาพนี้สรุปได้ดีทีเดียวครับ



Papini, M. R. (2002). Pattern and process in the evolution of learning. Psychological Review, 109, 186-201. doi: 10.1037/0033-295X.109.1.186


reversal นี่หมายถึง เปลี่ยนแปลงไป แล้วหวนเปลี่ยนกลับมาสู่สภาพเดิม หรือเปล่าครับ?
อันนี้มีตัวอย่างจริงๆ ในธรรมชาติอย่างไรบ้างครับ? ทีแรกผมเคยนึกว่าจะเป็นไปไม่ได้...
เช่น กีบของม้าหรือวัว ไม่น่าจะกลับคืนมาเป็นฝ่าเท้าที่สมบูรณ์แบบ อย่างหมี หรือลิง ได้
 แต่ปีกนก จะเปลี่ยนกลับมาเป็นมือไดโนเสาร์ได้หรือเปล่า อันนี้ผมไม่แน่ใจ  แต่สังเกตว่ากระดูกข้อมือต่างๆ มันยังมีครบ ไม่ได้ลดรูปไปมากนัก
 แต่เท่าที่สังเกตนกต่างๆ  โดยเฉพาะพวกที่บินไม่ได้ ไม่เห็นมีชนิดไหนมันจะเปลี่ยนปีกกลับมาเป็นมือเลย มิหนำซ้ำบางชนิดยังลดรูปปีกไปจนแทบไม่เหลือ เช่นนกกีวี นกอีมู ฯ ลฯ

ปล.ตอนเด็กๆ ผมก็เคยนึกว่าสลักไดเป็นญาติกับกระบองเพชร  เพิ่งมาทราบเมื่อราวๆ  8 ปีก่อน ว่ามันเป็นญาติกับโป๊ยเซียนมากกว่า
...แก้ไขเมื่อ 13 ธ.ค. 2552 15:31:53
snakeeater approve [ 13 ธ.ค. 2552 15:30:03 ]
ความคิดเห็นที่: 13
Sperm whale teeth is the good example of reversal E., because it's phylogenetic closer to baleen-whale than toothed-whale
waterpanda [ 13 ธ.ค. 2552 21:23:05 ]
ความคิดเห็นที่: 14
ความคิดเห็นที่: 11
กรณี พังพอน กับ เฟอเรต หรือ หมาป่า กับ ไฮยีน่าเข้าข่าย Parallel หรือเปล่าครับ?
สัตว์ในอันดับเดียวกัน   แต่ต่างวงศ์กัน? มีรูปร่างคล้ายกัน

this case is divergent E.
waterpanda [ 13 ธ.ค. 2552 21:24:58 ]
ความคิดเห็นที่: 15
: snakeeater
เคยได้ยินบาง Text  กล่าวว่า กรณี  แบดเจอร์ กับ ทัสมาเนียนเดวิล  แล้วก็ กระรอกบิน กับ ชูการ์กลัยเดอร์  เป็น Parallel evolution ไม่แน่ใจว่าเข้าข่ายเดียวกับปลาหมอสีหรือเปล่า?


อ่าน คคห.ที่ 2 ให้ละเอียดครับ
นณณ์ approve [ 13 ธ.ค. 2552 22:40:24 ]

- ปิดกระทู้ -

www.siamensis.org - Thailand Fish & Nature Explorer
An independent non-profit group
Established 2001
 All Rights Reserved 2001-2010 ©siamensis.org