จิ้งจกดินแห่งสยามประเทศ

จิ้งจกดินแห่งสยามประเทศ    

เรื่อง/ภาพ : ชยจิต ดีกระจ่าง

เจอแล้ว! ผมบอกน้องๆที่เดินตามหลังมา ในการทำกิจกรรมสำรวจสัตว์ยามค่ำคืนของค่ายวิทย์ฯ โรงเรียนสาธิตจุฬา ที่ผมบังเอิญได้มาเป็นวิทยากร  ช่วงหัวค่ำผมได้บอกกับน้องๆไปว่าคืนนี้จะพาได้ดู "จิ้งจกดิน"  หลายคนสงสัยว่ามันต่างกับจิ้งจกที่เกาะอยู่ที่บ้านยังไง แล้วทำไมต้องเป็นจิ้งจกดินและคำถามอีกต่างๆนาๆ มากมายตามประสาเด็ก ผมบอกไปว่า ไว้เจอแล้วจะอธิบายให้ฟัง

          หลังจากมองหาอยู่นาน แสงไฟฉายของผมก็ไปสะดุดกับอะไรบางอย่างที่เกาะนิ่งอยู่บนก้อนหิน ริมทางเดินไม่ไกลนักจากที่พัก เจ้า ” จิ้งจกดินสยาม” นั่นเอง   ผมบอกทุกคนอย่าเพิ่งเข้ามาเดียวเจ้าตัวน้อยจะหนีเข้าซอกหินไปซะก่อน พอได้ตัวมาแล้ว น้องๆก็เข้ามารุมดูกันยกใหญ่ แต่อีกหลายคนก็ยังทิ้งระยะห่าง ผมบอกไม่ต้องกลัว ”มันไม่กัด” ลักษณะที่ดีของเจ้า ”จิ้งจกดินสยาม” หรือ ” จิ้งจกดินลายจุด” คือมักไม่ตื่นกลัวง่าย เมื่ออยู่บนมือก็จะเกาะนิ่งอยู่อย่างนั้น ทำให้การบรรยายให้น้องๆฟังง่ายขึ้น และน้องๆยังได้สัมผัสอย่างใกล้ชิดกับมัน จนบางคนแทบจะหายกลัวกันเลยทีเดียว

          จิ้งจกดินสยาม หรือ จิ้งจกดินลายจุด  มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Dixonius siamensis  จัดอยู่ในครอบครัว Gekkonidae หรือครอบครัวของ จิ้งจก ตุ๊กแก นั่นเอง  แล้วทำไมถึงเรียกว่า จิ้งจกดิน ก็เพราะจิ้งจกในสกุลนี้ มักจะหากินอยู่ตามพื้นดิน กองหิน โคนต้นไม้ ตอไม้ รวมถึงผาหินในระดับต่ำ หากินในเวลากลางคืน ตอนกลางวันมักจะซ้อนตัวตามซอกหิน โพรงไม้ หรือกองใบไม้เหนือพื้นดิน จิ้งจกดินสยามเป็นจิ้งจกขนาดเล็ก ลำตัวค่อนข้างยาว  ผิวหนังปกคลุมด้วยเกล็ดละเอียด โดยจะมีแถวของตุ่มเกล็ดเรียงตัวตลอดแนวของลำตัว นิ้วเท้าเรียวไม่มีพังผืดระหว่างนิ้ว สีของจิ้งจกดินสยามมีความหลากหลาย ตั้งแต่ สีเทา สีน้ำตาลเหลือง สีน้ำตาลเข้ม จนถึง สีดำ มีลวดลายเป็นแต้มสีน้ำตาลจนถึงดำกระจายอย่างไม่เป็นระเบียบทั่วตัว ซึ่งช่วยให้มันสามารถพรางตัวกับต้นไม้ หรือพื้นดินได้เป็นอย่างดี อีกทั้งปรับความเข้มอ่อนของสีตัวให้กลมกลืนตามลักษณะพื้นผิวที่เกาะได้ในระดับหนึ่ง แพร่พันธุ์โดยการวางไข่ครั้งละ 2ฟอง ใต้กองวัสดุเหนือพื้นดิน เปลือกไข่ของจิ้งจกดินสยามจะบอบบางกว่าไข่ของพวกจิ้งจกที่พบได้ตามบ้าน พบได้ทั่วทุกภาคในประเทศไทย แต่พบได้น้อยในภาคใต้

          จากประสบการณ์ของผม เราสามารถพบเจ้าจิ้งจกดินสยามได้ตามพื้นที่รกร้าง สวนสาธารณะ หรือกระทั่งสนามหญ้าหน้าบ้าน แม้จะอยู่ในเมืองก็ตาม หากลองมองหาเจ้าจิ้งจกตัวเล็กนี้ดู คุณอาจจะหลงรักมันก็ได้