ค้นหาหัวใจ "สีเขียว"

สวัสดีครับพี่น้องชาวสยามเอ็นซิส

ต้องขอออกตัวก่อนว่าบทความนี้ไม่เหมาะกับกลุ่มคนอีโก้สูง ไม่เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการความถูกต้อง 100% และไม่เหมาะกับผู้ที่จริงจังกับชีวิตมากจนเกินไป
ถ้าหากว่าคุณเป็นคนประเภทดังที่กล่าวไป ผมขออภัยที่ไม่สามารถตอบสนองท่านได้ขอให้ผ่านบทความนี้ไปเลย

เอาหล่ะมาเริ่มกัน

ผมป้วนเปี้ยนๆ อยู่กับเวบภาพถ่ายอยู่เวบนึง ซึ่งแลดูว่าเรามันสวนกับคนอื่นๆ เวบภาพถ่ายแต่เราชวนคนอื่นคุยเรื่องท่องเที่ยวธรรมชาติสัตว์ป่าและการ อนุรักษ์ ผมทบทวนและนึกได้ว่า ผมมีปณิธานอย่างนึงคือเราเป็นส่วนหนึ่งของที่นั่น
และอยากเป็นส่วนเล็กๆ ที่เป็นตัวแทน เป็นสื่อของธรรมชาติให้กลุ่มคน หรือบุคคลอื่น ได้เข้าใกล้ ได้เข้าใจ ธรรมชาติ ในแบบฉบับที่เราสามารถนำเสนอ

ถามตัวเองว่า "ลืมไปแล้วหรือยัง ที่เคยบอกกับตัวเองและคนอื่น?" แหล่ะพอคิดได้ผมก็เลยรวบรวม เรื่องราวที่ผ่านมาระยะนึง มานำเสนอเพื่อนๆ ในเวบนั้น แบบให้เต็มความสามารถประมาณว่าคุยกับชาวบ้านแล้วเข้าใจ

ก่อนอื่นผมต้องขออภัยเรื่อง vdo ด้วยนะครับ ผมไม่ได้เก่งกาจอะไรมีความสามารถทำแบบแค่ระดับหมู่บ้าน ก็อาจจะไม่ไหลลื่นเสียเท่าไหร่ แต่มีความตั้งใจนะครับ

มาพูดถึงเนื้อหา vdo เป็นการนำเสนอดอกไม้ชนิดนึงที่เป็นกลุ่มที่มีขนาดดอกใหญ่ที่สุดในประเทศไทย แต่ในที่นี้อาจจะยังไม่ใช่นะครับ เค้าชื่อ "กระโถนพระราม" กำลังทะยอยแบ่งบานออกดอกกันเชียวในช่วงหน้านี้ไปจนถึงเข้าหน้าร้อน รายละเอียดให้พิธีกรใน vdo เป็นคนเล่าแล้วกันนะครับ
 

ทั้งหมดนี้ในตัวบทความและบรรยายอาจจะแปลกๆ ไปบ้าง เพราะผมคัดมาจากเวบดังกล่าวที่เคยเขียนไว้แล้วนำมาดัดแปลงอีกที
ถ้าหากอ่านแล้วสะดุดแปลกก็ต้องขออภัยด้วยครับ เชิญสรวญเสกันดีกว่า



เริ่มกันเลยด้วย "หัวใจสีเขียว" ผมเชื่อว่าหัวใจสีนี้มีอยู่ในมนุษย์และสิ่งมีชีวิตทุกชีวิต แล้วแต่เขาหรือใครคนนั้นจะแสดงออกมา หรือค้นหาได้เจอ

ในวันว่างหรือวันที่ตั้งใจ เราจะหอบหัวใจสีเขียวของเรา ไปพบกับหัวใจสีเขียวดวงอื่น



บางครั้งผมออกไปไหนคนเดียว ในขณะที่ขาดการติดต่อ ในขณะที่ไม่ได้เจรจากับใคร ไม่ได้รับรู้สิ่งเร้ารอบข้าง

แต่ในขณะนั้นที่พบว่าตัวเองยืนอยู่ท่ามกลางฝนที่ปรอยโปรย รอบข้างที่เต็มไปด้วยสีเขียว เสียงฝน เสียงของลำธาร เสียงแมลง มันทำให้ผมรู้สึกสงบ แต่ไม่รู้สึกเหงา



บันทึกที่เป็นเรื่องราวระหว่างการเดินทางของเรา ที่ขนานไปกับการเดินทางของผู้อื่น หรือสิ่งอื่น
.
.
เรื่องราวที่เริ่มจากหน้าฝนปี 2552
.
เจ้ากิ้งก่าเขาสั้นกำลังคาบเหยื่ออันโอชะ มื้อเช้ามื้อแรกสำหรับวันนี้ ผมดูแล้วเหมือนเค้ากำลังสูบซิการ์ทีเดียว



วันดี คืนดี ก่อนที่ฝนจะหมดไป กลุ่มสัตว์สะเทิ้นประเภทกบเขียดปาด มารวมตัวกันเพื่อกิจกรรมที่สำคัญของชีวิตของพวกเขา

เจ้าตัวซ้ายสุดที่ตัวใหญ่กว่าเพื่อนคือตัวเมียนะครับ ส่วนที่เหลือก็คือ...... แฟน ตายแล้วยายนี่หลายใจจัง .... ไม่ใช่อย่างนั้นหรอกครับ ก็เค้ามีเสน่ห์ ใครๆ ก็อยากคบหาอยากเป็นแฟน



สมมุติว่าคุณอยู่ ณ ที่แห่งหนึ่งของป่า ของชายป่า ลองเงียบ แล้วฟังเสียงรอบๆ ....

ติ๊กกก....................... ติ๊กก.................... ติ๊กกก.......................

เสียงติ๊กสั้นๆ แต่ไม่ถี่ ทิ้งช่วงเป็นจังหวะ ลองมองหาดูครับ อาจจะพบกับเจ้าปาดจิ๋วศรีราชาก็ได้ ตัวจริงน่ารักมากมาย



ฟิ้ววววว.....แปะ....

เจ้าปาดร่อน หรือปาดตีนเหลือง เจ้าชอบอยู่บนที่สูงๆ เวลาจะไปไหนทีจะกระโดดจากยอดเรือนไม้หนึ่งไปอีกเรือนไม้หนึ่ง กางขา แผ่ผังผืดที่ยึดระหว่างนิ้ว เพื่อให้เกิดพลศาสตร์และโผไปได้ไกล



สัตว์หน้าตาคล้ายคางคก ที่เรียกว่าจงโคร่ง หรือหมาน้ำ นี้เจ้าเป็นแค่วัยละอ่อน หากไปไหนตามลำธารต้นน้ำลองฟังเสียงดู "โอ๊ง โอ๊ง...." เสียงที่คล้ายหมาร้อง อาจจะเจอตัวเค้าก็ได้นะครับ



ซึ้งนะ....  ลองเพ่งดีๆ ครับ รูปนี้อึ่งกรายตาแดง จะเห็นว่าเหมือนมีแผ่นหนังใหญ่ๆ อยู่ใต้คาง นั่นไม่ใช่อะไรหรอกครับ คือแผ่นหลังของตัวเมียที่มีขนาดใหญ่กว่าตัวผู้นั่นเอง แหม...อึ่งเค้ารักกันอยู่ดีๆ ดัีนมียุงมาเป็น กขค. ซะนี่



คนเรานะครับ ก่อนที่จะเป็นผู้ใหญ่ยังต้องเคยเป็นเด็ก เป็นทารกมาก่อนเลย แล้วจะต่างอะไรกับพวกสัตว์สะเทิ้น ความสวยงามที่ซ่อนอยู่ ไม่ใช่เพียงแต่ลูกอ๊อดดำๆ ที่เราจะรู้จักนะครับ ลูกอ๊อดตัวสีเหลืองสดก็มี



เมื่อกี้พูดไปเรื่องปาดร่อน เจ้านี้ก็ร่อนเป็นเหมือนกัน ตุ๊กแกบิน... เจ้าช่างมั่นใจกับการอำพรางตัว สีที่ผิวหนังกลืนไปกับสภาพแวดล้อมรอบกาย



กิ้งก่าแก้วสีแดงจัดตัดกับสีลำตัว เห็นแล้วมีจี๊ดหัวใจจริงๆ ครับ แต่ดูท่าเค้าจะจอดนานไปหน่อยหยากไย่เริ่มเกาะแล้ว



จะมีใครคิดเหมือนผมบ้างนะ ว่าเค้าเป็นสัตว์เลื้อยคลานที่น่ารักชนิดนึง

ผมไม่เสแสร้งหรอกว่าจริงๆ แล้วผมก็กลัวสัตว์เลื้อยคลานบางจำพวก แต่เจ้าตุ๊กกายดงพญาเย็นนี่สิครับ น่ารักจริงๆ ท่าเดินที่เหมือนไอ้เข้ที่ท้องไม่ติดพื้น แล้วต้องคอยงอม้วนหางตลอดเวลา ถ้าเราตั้งใจดูเค้าจริงๆ บางทีในความน่ารักของเขาเราอาจจะลืมในสิ่งที่เรารังเกียจก็ได้



ผมได้มีโอกาสติดตามคณะวิจัยไปสถานีวิจัยที่สะแกราช แล้วก็ทราบว่า ที่นี่มีเด่นเรื่องไก่ฟ้าพระยาลอ ซึ่งเค้าจะออกหากินที่โล่งตอนเช้ามืดหรือไม่ก็เย็นๆ ตอนกลางวันจะหลบอยู่ในป่ารก เจ้าไก่ฟ้าพระยาลอนี่แหล่ะคือนกประจำชาติไทย ชื่อคอมมอนคือ Siamese Fireback Pheasant ซึ่งในตัวผู้นั้นเมื่อกางปีกแล้วที่หลังจะเห็นขนแซมขึ้นมาเป็นสีส้มจึงเป็น ที่มาของ Fireback นั่นเองครับ



ถ้าหากเรามีเวลานะครับ หาจุดร่มๆ สักที่ ไม่ต้องลุกเดินไปไหน ตั้งสติ ทำสมาธิ อยู่เงียบๆ สักพักก็จะมีเหตุการณ์ต่างๆ เกิดขึ้นรอบตัวโดยที่เราไม่ต้องไปเดินตามหาหรือวิ่งหา อย่างเจ้านกหัวขวานสามนิ้วหลังทองเป็นต้น ก่อนเค้าจะมาก็ส่งเสียงมาก่อนเลย แล้วก็เกาะตอก จิก หนอนหรือแมลงตัวเล็กๆ ที่อยู่ตามต้นหรือผิวเปลือกไม้ เพลิดเพลินดีถ้าหากว่ามีคนร่วมดูด้วย เป็นการสร้างเสริมความสัมพันธ์ในครอบครัว




ชะ..อึ๊บบบบบ...... แมลงเป็นสัตว์ที่จับต้องได้มากที่สุด อยู่รอบตัวเรา แล้วก็ถ้าหากว่าเราไม่รู้จะเริ่มจากตรงไหนในการหัดเป็นคนช่างสังเกต ก็นี่เลยครับ น้องๆ แมลงมากมายที่อยู่รอบตัวเรานี่แหล่ะ เพียงแต่แค่นั่งเฝ้าตอนที่เค้ากำลังจะออกจากคราบก็มีความสุขแล้วครับ เหมือนเราได้กำลังเฝ้าดู "อนาคต"



พอโต หรือเข้าใจอะไรได้แกร่งขึ้นมาหน่อย เราก็ค่อยๆ ขยับ โดยการฝึกสนใจกลุ่มเฉพาะ อย่างพวกแมลงปีกแข็งหรือด้วงคีมเป็นต้น นี่แหล่ะครับ ชาวญี่ปุ่นเค้าปลูกฝังจิตสำนึกเยาวชนด้วยสัตว์เล็กๆ พวกนี้ที่มีเสน่ห์ เขาแทรกซึมปัญญาของเยาวชนได้ครบถ้วน ไม่ว่าจะเป็นตำรา สื่อวิดีทัศน์ ศิลปะ หรือแม้แต่การ์ตูนก็เหอะ ทำเรื่องธรรมชาติๆ ให้เป็นเรื่องสนุก...เก่งเน๊อะ



ปัจจุบันนี้นะครับ ผมได้เห็นภาพถ่ายสัตว์เลื้อยคลานกลุ่มงูมากขึ้น รู้สึกดีใจครับ เพราะว่าถ้าผ่านสื่อผ่านสายตาบ่อยๆ จะทำให้เราเกิดความเคยชิน อาจจะลบล้างความกลัวหรือขยะแขยงลงได้บ้าง จากเกลียดกลายเป็นสงสัย สงสัยก็ต้องศึกษา ถึงจะเกลียดก็จริงแต่ก็ทำให้รู้ว่างูที่เราพบเจอเป็นงูอะไร มีพิษหรือไม่ ต้องตีหรือเปล่า

ถึงกระนั้นการตีไม่ใช่ทางออกที่ดีที่สุดหรอกครับ ไม่มีใครอยากเจ็บอยากตาย เอาเป็นว่าถ้าไม่รู้จริงๆ ว่าเค้าเป็นงูอะไร และเลี่ยงไม่ได้ ค่อยทำแล้วกัน

อีกเรื่องนึงนะครับ การถ่ายภาพงู เป็นอันตรายอาจถึงชีวิต หรือพิการหากเกิดการผิดพลาด เพราะฉะนั้น คุณหรือใคร ต้องการที่อยากได้ภาพงู ควรทำความเข้าใจศึกษางูชนิดนั้นๆ ก่อนนะครับ มันไม่ได้เท่ส์เลยที่เก็บภาพงูสวยๆ ได้ แต่ไม่คำนึงถึงความปลอดภัย



"สังเกต" ผมใช้คำพูดนี้บ่อยจัง ใช่ครับ นักถ่ายภาพทุกคนควรจะเป็นคนช่างสังเกต นอกจากจะสังเกต "ชอท" เด็ดๆ แล้ว การเฝ้าดูหรือการสังเกต เหตุการณ์ พฤติกรรม ก็เป็นสิ่งที่ควรกระทำ

งูเขียวปากจิ้งจกที่หน้าตาง่วงๆ แบบนี้ ไม่น่าจะกัดให้กิ้งก่าที่ตัวขนาดใหญ่กว่าปากตายได้ ใครๆ ก็บอกว่างูชนิดนี้ไม่มีพิษ ซึ่งมันก็ถูกครับ ไม่มีพิษอันตรายสำหรับคน แต่มีพิษที่สามารถทำให้เหยื่อของเค้าชาหรือหมดสติได้



รอบตัวหรือยัง? ลองแหงนมองขึ้นข้างบนขึ้นไปอีก

ค่างแว่นถิ่นใต้ฝูงย่อมๆ กำลังแทะเล็มยอดอ่อนและผลของลูกไม้บนปลายยอด เสร็จจากต้นนึงก็เคลื่อนกำลังพลไปอีกต้นนึง ถ้าต้นไหนอยู่ไกลก็ใช้การวิ่งส่งตัวแล้วกระโจนไปอีกยอด ตื่นเต้นเร้าใจ..... ตอนที่กระโดดข้ามหัวเรานี่แหล่ะ



เคยนั่งมองทะเลไหมครับ แล้วเคยรู้สึกไหมว่ามันเหงาๆ ....เหงาทีไรก็ต้องไปนั่งมองทะเล.. พูดอย่างนี้ก็ไม่ได้เข้าข้างบ้านคนไม่ติดทะเลเลย

นั้นลองไปนั่งริมตลิ่งดูน้ำใสๆ ที่กำลังไหลแล้วกัน เพ่งลงไป เพ่งลงไป ...เดี๋ยวก็หายเหงา เพราะถ้าเห็นอะไรแหวกว่ายอยู่ในสายน้ำ ความรู้สึกที่เหงาก็ถูกแทนที่ด้วยความสงสัยทันใด

"ปลาอะไรวะ?"



โครม..... ผมเพ่งมากไปหน่อยครัีบ ตัวเลยหล่นลงน้ำ

อดใจไม่ไหวจริงๆ อยากรู้ว่าข้างล่างในน้ำจะมีอะไรบ้าง

ปลากั้งปลาหน้าตาคล้ายๆ กับปลาช่อน ที่เป็นปลาพื้นฐานของแหล่งต้นน้ำ กำลังทำหน้าบึ้งใส่ผม....

เมื่อไหร่นะ ที่ผมจะได้เจอคนที่ดำน้ำดูปลาน้ำจืดบ้าง เวลาไปเที่ยวตาม อช. แอบหวังอยู่เรื่อยๆ แต่...ไม่มีไม่เป็นไร คนแบบกลุ่มผมมีไม่เยอะครับ ถ้าหากว่าเจอพวกที่ใส่หน้ากากคาบสน๊อกเกิ้ล แล้วอยากรู้ว่าไอ้พวกนี้มันทำอะไรดูอะไรกัน ก็เดินเข้ามาแจมกันได้เลยครับ เดี๋ยวให้ยื้มอุปกรณ์พร้อมทั้งช่วยสอนดูปลาด้วย



น่าสนุกดีออกถ้าเราได้รู้จักปลามากกว่าปลาพลวงตัวโตๆ ที่มาชูหัวรออาหารที่เค้าจัดมาขายไว้ ข้างในข้างใต้น้ำ มีสิ่งมีชีวิตอีกหลากหลายครับ
ปลาพลวงอยู่กลางน้ำแอ่งกว้างๆ
ปลาค้อชนิดนึงซุกอยู่ตามแก่งหินตื้นๆ
ปลาซิวควายแถบดำๆ ก็ว่ายโฉบไปโฉบมาอยู่แถวๆ ผิวน้ำ
ปลาร่องไม้ตับดูดกินตะไคร่ตามผิวหิน
แล้วดูสิ....ปลาซิวใบไผ่คอยว่ายเก็บเศษอาหารที่ปลิวมาตามกับน้ำ

เรื่องราวมากมายเชียวหล่ะ ดูให้หมดวันก็ดูไม่หมดครับ เพราะหนาว หมดกำลังซะก่อน



และบางครั้งนะครับ เราก็มีจุดหมาย ใช่เพียงแค่สำรวจดำน้ำดูปลาไปเรื่อยๆ เปื่อยๆ ชีวิตอาจจะจำเจได้...

ดังนั้นบางโอกาส เราลองตั้งเป้าหมายดูครับ เพื่อเป็นแรงขับดันและความสนุกสนาน เหมือนทำเลขแหล่ะคิดให้บวกมันก็บวกคิดให้ลบมันก็สอบตก

ปลาน้ำหมึก เป็นเป้าหมายอันดับต้นๆ ของผม เวลาออกทริปดูปลา ก็จะตั้งใจเสมอว่า น่าจะหรือสมควรที่จะได้เจอ มันเป็นแค่รอยยิ้มในใจครับ ความสุขส่วนตัว



ดูหมูสักรูปแล้วกันครับ พักสายตา......

หมูเพ็ก เป็นสัตว์สามัญประจำบ้านของชนกลุ่มน้อยหลายๆ กลุ่ม มีประโยชน์มากมาย เลี้ยงเป็นสัตว์เลี้ยงทั่วไป เลี้ยงเป็นอาหาร หรือเลี้ยงไว้ขอสาว.... ผมว่าจะเลี้ยงไปขอสาวเหมือนกันแต่แม่ยายไม่รับ... แม่ยายบอกจะเอาเป็ดปักกิ่ง

ใส่ไส้ไปหน่อยๆ อย่าเชื่อมากนะครับเรื่องแม่ยาย



หลายคนมีภาพพระอาทิตย์ตกไม่เคยมีภาพพระอาทิตย์ขึ้น ผมว่าลองบังคับตัวเองให้ตื่นเร็วสักนิด..ใช่เพียงเราได้ภาพพระอาทิตย์ขึ้น เราก็ยังได้ภาพพระอาทิตย์ตกเช่นเดิม

นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า ....การนอนตื่นไวๆ ทำให้เรามีช่วงเวลาที่มากกกว่าปรกติ



ไม่รู้จะบรรยายอะไร ถ่ายที่ถ้ำแม่อุสุ ..... นายแบบเห็นว่าผมกำลังเดินเข้าไปในถ้ำ กะว่าจะเดินตามมาห่างๆ แล้วมันก็ไปยืนจ่อที่ปากถ้ำ แล้วเรียกผม

พอผมหันไป....ใช่เลย เราต้องถ่ายภาพนี้... ดูสิ เพื่อนผมมันคิดได้เป็นลำดับขั้นตอน เขาเรียกว่า "ติดกับ"



สถานที่บางแห่ง ไม่จำเป็นต้องเลิศหรู ไม่จำเป็นต้องเพอร์เฟค แต่ถ้าอยู่แล้วสบายใจ ผมว่าที่นั่นแหล่ะสวยงามที่สุดแล้ว



ช่วงเดือน พย. ผมตั้งใจอย่างมากที่อยากจะเก็บภาพฝนดาวตก แต่ว่าสถานที่ผมอยู่นั้นไม่เหมาะสมเอาเสียเลยเพราะเล่นอยู่กลางดงโรงงาน จากความตั้งใจที่จะเก็บภาพถ่าย กลายเป็นเก็บภาพความทรงจำแทน นอนดูฝนดาวตกแบบลางๆ ดีกว่า สุขใจเหมือนกัน

และ... นั่น หลายต่อหลายครั้งที่ออกไปไหนๆ จะคอยแหงนมองท้องฟ้ายามค่ำคืนตลอด ฟ้ามืดบรรยากาศดี ร่างกายพร้อม ก็ขอเก็บภาพของดาวสักที



พูดถึงท้องฟ้า เล่าตอนที่ไปแม่น้ำสาละวินบ้างดีกว่าครับ

ผมไปพักที่หาดสบเมย กะว่า.... คืนนี้แหล่ะจะนั่งถ่ายภาพดาวแบบนานๆ ให้มันเป็นแสงลากยาวๆ CMOS จะพังก็ไม่คิดอะไรมาก แต่ดั๊น...คืนนั้นเป็นคืนพระจันทร์เต็มดวง ดาวสักดวงแทบมองไม่เห็น เพราะโดนแสงของจันทร์กลบหมด ก่อนที่ผมจะแปลงร่างกลายเป็นหนุษย์หมาป่า เดินงุ่นง่านๆ ไปสะดุดกับฟองที่ลอยฟ่องอยู่บนผิวน้ำเข้า ก็เลยกลายเป็นอย่างที่เห็นนี่แหล่ะครับ



ไหนๆ ก็พูดถึงสาละวินแล้ว ขออีกหน่อยแล้วกันครับ

แม่น้ำสาละวินเป็นแม่น้ำสายใหญ่สายสุดท้ายในภาคพื้นเอเชียที่ยังไหลอย่าง อิสระปราศจากเขื่อน ลองคิดตามนะครับแม่น้ำที่มีการเดินทางที่แสนยาวไกลกำเนิดจากเทือกเขาหิมาลัย ไหลเย็นยะเยือกผ่านแผ่นดิน ผ่านชาติพันธุ์มากมาย แม่น้ำสายชื่นฉ่ำคอยหล่อหลอมปัดเป่าความเร่าร้อนจากการขัดแย้งสงคราม ของมนุษยชาติ ... ธรรมชาติ เรื่องราว ประวัติศาสตร์ การเกษตร ประมง การดำรงค์ชีวิตของคนพืชและสัตว์ทั้งสองฝั่งสาละวิน จะถูกจมหายไปถ้ามีเขื่อนที่เป็นโครงการระหว่างไทย-พม่าเข้ามา.... เราแน่ใจแล้วหรือที่จะทำแบบนี้?



ก็หมดแล้วครับ บทความแบบนี้แลดูอาจจะแปลกๆ ไปบ้างเพราะมันไม่เหมือนบทความเลยเหมือนกับหยิบรูปมาบรรยายเสียมากกว่า
ลองคิดดูนะครับหากวงสนทนาของเรามีแต่พวกอนุรักษ์อย่างเดียว หรือกลุ่มที่สนใจพืชสัตว์อยู่กลุ่มเดียวก็คงคุยและเข้าใจกันง่าย
แต่...ถ้าหากเราขยายวงกว้างออกไปเพื่อที่จะคุยกับคนๆ อื่นได้ คุยกับคนทั่วไปได้ให้เขาเข้าใจและสนใจ ดังนั้นการที่จะต้องคอยปีนกระไดฟัง
หรือต้องตั้งใจเป็นพิเศษอาจจะทำให้คู่สนทนาของเรารำคาญและเบื่อหน่ายได้

ดังนั้นถ้าจะคุยกับชาวบ้าน ก็ต้องใช้ภาษาชาวบ้าน ไม่ต้องอะไรมากมายหรอก ก็เหมือนกับที่เราคุยกับพ่อแม่ปู่ย่าตายายเรานี่แหล่ะครับ

หวังว่าคงได้ประโยชน์ หลักการ และข้อคิด ไปบ้างไม่มากก็น้อย

ลองค้นดูครับ

ว่า "หัวใจของคุณต้องการอะไร?"



ยินดีต้อนรับทุกวลี ต่อหน้าและลับหลัง

วันนี้สุขใจ ขอบคุณครับ

สวัสดี

ไอ้ลูกทุ่ง http://www.mirrorwild.com

waterproof cameras